Jaco van den Brink
3 min.
De staatssecretaris heeft het concept Besluit vrij en veilig onderwijs voor consultatie gepubliceerd. In 2023 is ook het Wetsvoorstel vrij en veilig onderwijs in consultatie geweest. Hierover maakte de staatssecretaris onlangs bekend dat zij van plan is om dit in de komende maanden bij de Tweede Kamer in te dienen, en per 1 augustus 2026 in werking te laten treden.
Het genoemd concept Besluit vrij en veilig onderwijs stelt allereerst enkele extra eisen aan de jaarlijkse leerlingmonitor sociale veiligheid (waarvan de resultaten aan de inspectie worden toegezonden; in het genoemde wetsvoorstel is dat laatste verplicht gesteld). De resultaten van de monitor moeten volgens het besluit het volgende omvatten:
a. de spreidingsmaten van de score per aandachtsgebied;
b. een gemiddelde score per aandachtsgebied op vestigingsniveau;
c. de afnamedatum;
d. het totaal aantal leerlingen per vestiging; en
e. het aantal responderende leerlingen per vestiging.
De drie aandachtsgebieden zijn: de feitelijke veiligheid, de ervaren veiligheid en het welbevinden van de leerlingen. Onder feitelijke veiligheid moeten scholen in ieder geval vragen naar ervaringen met mishandeling, seksueel misbruik en seksuele intimidatie, discriminatie (inclusief de discriminatiegronden waarop dat gebeurt) en pesten.
Verder regelt het wetsvoorstel dat er ook een personeelsmonitor sociale veiligheid verplicht wordt, en legt het besluit vast dat het hier over dezelfde drie aandachtsgebieden moet gaan. Scholen moeten al hun personeel in de gelegenheid stellen om de monitor in te vullen. De monitor moet ten minste eenmaal per twee schooljaren worden afgenomen.
De wet beoogt te regelen dat alle scholen zich bij een landelijke klachtencommissie moeten aansluiten. Bijna alle scholen zijn al aangesloten bij:
- ofwel de Landelijke Klachtencommissie (die functioneert binnen de Stichting Onderwijsgeschillen);
- ofwel één van de denominatieve commissies bij de Geschillencommissies Bijzonder Onderwijs (GCBO).
Het Besluit stelt eisen aan de deskundigheid van de commissieleden en de klachtenprocedure. De wet beoogt ten slotte te regelen dat de uitspraken van klachtencommissies min of meer bindend worden.
