Duurzaamheid is al lang niet meer een onderwerp dat is weggelegd voor types met geitenwollensokken. Door alle overheidsmaatregelen is het al enige tijd zelfs profijtelijk om extra te investeren in duurzaamheid, door bijvoorbeeld de aanschaf van een elektrische auto of zonnepanelen. Daarnaast wordt in veel gemeentes ingezet op het scheiden van afval hetgeen bewustwording opwekt.
Weinig wettelijke kaders
Door de rol van de overheid zijn er op dit moment vooral groene ontwikkelingen in de vastgoed en energiesector. Buiten de bouw- en energiesector zijn tegelijkertijd nauwelijks wettelijke kaders die verandering afdwingen of stimuleren. De stap naar maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) moet daarom vooral vanuit de markt zelf komen. Dat neemt niet weg dat duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in bredere zin ook in de overige sectoren steeds relevanter worden. Niet in de laatste plaats omdat deze thema’s kunnen bijdragen aan een sterk merk of een goede reputatie.
De vraag is dan vaak wat een onderneming allemaal kan doen om ‘groener’ te worden. Er zijn inmiddels heel wat partijen die kunnen adviseren over de implementatie van MVO in de onderneming. Om tot de realisatie van MVO te komen, is ook belangrijk om dit vast te leggen. Naast het ontwikkelen van een visie en beleid kan dit ook door de afspraken met de stakeholders maatschappelijk verantwoord te maken.
Duurzame afspraken
Het contractenrecht biedt namelijk alle ruimte om tot duurzame afspraken te komen met uw distributeurs en afnemers. Dit betekent tegelijkertijd dat de focus van het contract, op voornamelijk afdekking van allerlei risico’s, ook deels zal verschuiven naar een contract op basis van een gedeelde visie missie en waarden. Het contract biedt dan ook de juridische handvatten om een duurzamere samenwerking te verwezenlijken.
Partijen kunnen er helemaal zelf voor kiezen of en hoe zij daar vorm aan willen geven. Daarbij is het geen probleem als de dienstverlening zélf geen duurzaamheidscomponenten kent. Elke onderneming kan dus maatschappelijk verantwoord contracteren. Ter concretisering wat voorbeelden.
Allereerst kan worden afgesproken dat een product een minimale levensduur moet hebben en dat er binnen die periode een zogenaamd ‘right to repair’ bestaat. Als het product eerst stuk gaat, bestaat dan altijd een recht op reparatie. Dit maakt dat producten langer mee zouden moeten gaan en niet zonder meer weggegooid kunnen worden of zomaar voor een nieuw exemplaar kunnen worden vervangen. Ook kan worden afgesproken dat de leverancier na volledige afschrijving zorgt draagt voor een duurzame afvoer of recycling van het betreffende product.
Duurzame sancties
Een totaal andere mogelijkheid betreft het afspreken van duurzame sancties. Zo kan bijvoorbeeld worden overeengekomen dat een partij een duurzaamheidsvergoeding moet betalen als hij zijn verplichtingen niet op tijd nakomt. Deze bedragen krijgen dan een bepaalde groene of sociale bestemming.
Het derde voorbeeld is het opnemen van een bepaling dat uitsluitend producten geleverd mogen worden die vrij zijn van kinderarbeid. Veel producten kennen immers materialen of halffabricaten die uit Aziatische landen worden geïmporteerd, waar kinderarbeid helaas nog aan de orde is.
Maatschappelijk verantwoord contracteren geeft dus een juridische basis voor het realiseren van MVO in de samenwerking met andere commerciële partners. De aangehaalde voorbeelden zijn bovendien voor iedere onderneming eenvoudig te implementeren zonder dat de bedrijfsvoering daarvoor wezenlijk aangepast moet worden. Realisatie ervan is dus relatief eenvoudig en maatschappelijk verantwoorde contracten zijn dus een goede basis voor een meer verantwoorde onderneming.