De WHOA biedt ondernemingen de mogelijkheid om een akkoord te sluiten met hun schuldeisers. Dat kan in een akkoord tot herstructurering en voortzetting en in een akkoord tot liquidatie.
De WHOA biedt ondernemingen de mogelijkheid om een akkoord te sluiten met hun schuldeisers. Dat kan in een akkoord tot herstructurering en voortzetting en in een akkoord tot liquidatie. De WHOA biedt ook de mogelijkheid om duurovereenkomsten te wijzigen, zodat een overeenkomst die zwaar op de onderneming drukt kan worden opgezegd of worden aangepast. Deze mogelijkheid bestaat echter niet voor alle overeenkomsten. In de wet wordt een uitzondering gemaakt op rechten van werknemers in dienst van de schuldenaar (die gebruikmaakt van de WHOA) die voortvloeien uit arbeidsovereenkomsten, artikel 369 lid 4 van de Faillissementswet. Een onderneming die van personeel af wil, moet dan kiezen voor een reorganisatie.
Wat er allemaal precies voortvloeit uit arbeidsovereenkomsten is de vraag. Deze vraag is relevant bijvoorbeeld in het kader van pensioenpremies. Wanneer deze niet onder de uitzondering van art. 369 lid 4 Fw vallen dan kan een WHOA-akkoord ook van toepassing zijn op de vordering van het bedrijfstakpensioenfonds met betrekking tot achterstallige premies. Wanneer dat wel het geval is, dan moeten deze premies, hoe dan ook betaald worden.
Overigens is het in algemene zin aan te raden om goed om te gaan met het bedrijfstakpensioenfonds, bijvoorbeeld omdat het niet melden van betalingsonmacht een reden kan zijn voor bestuurdersaansprakelijkheid. Daarnaast kan een fonds premies innen op grond van een dwangbevel.
De rechtbank Amsterdam heeft de vraag of de WHOA ook van toepassing is op pensioenpremies of dat deze onder de uitzondering van art. 369 lid 4 Fw vallen voorgelegd aan de Hoge Raad. Inmiddels is het advies gegeven dat deze premies vallen onder datgene wat uit de arbeidsovereenkomst voortvloeit, maar het is nog even wachten of de Hoge Raad zich in dat advies kan vinden.
Toevoeging per 9 maart 2022: Inmiddels heeft de Hoge Raad antwoord gegeven. Zie daarvoor deze blog.
Voor beide standpunten valt iets te zeggen. De WHOA wordt bruikbaarder als ook vorderingen van het pensioenfonds worden meegenomen, maar tegelijkertijd geldt dat de WHOA niet bedoeld is om aan de rechten van de werknemer te komen. Via de vordering van het pensioenfonds zijn die rechten van de werknemer indirect in het geding. Pensioen is vaak een arbeidsvoorwaarde en de door de werkgever af te dragen premies zijn door de Hoge Raad eerder aangemerkt als verplichtingen die voortvloeien uit de arbeidsovereenkomst. Het lijkt erop dat dit standpunt niet alleen geldt in de toen voorliggende zaak, maar een algemeen uitgangspunt is. Mijn inschatting is dan ook dat het antwoord zal luiden dat een vordering van een bedrijfstakpensioenfonds niet onder het bereik van de WHOA valt. Dat betekent dan dat deze vordering niet kan worden meegenomen in een akkoord. Zeker is dat nog niet, dus dit wordt vervolgd.
