Is een school aansprakelijk bij letsel van een leerling tijdens een studiereis?

Veel scholen organiseren een studiereis of werkweek. Hierbij kan het gebeuren dat een leerling letselschade oploopt. De vraag is of de school aansprakelijk is, als zoiets gebeurt. Dit onderwerp werd onlangs behandeld door de Rechtbank Overijssel zp Almelo, 7 februari 2024, nr. C/08/300753 / HA ZA 23-298, ECLI:NL:RBOVE:2024:671 (mr. Haarhuis). Hieronder bespreken we de details van deze zaak en de uitspraak.

De casus

Een leerlinge (hierna: eiseres) van de onderwijsinstelling Saxion nam deel aan een door de school georganiseerde studiereis. Onderdeel van deze reis was een hiketocht. Tijdens deze tocht viel eiseres van een brug en liep daarbij letsel op. Zij vorderde daarop een verklaring voor recht dat de onderwijsinstelling Saxion aansprakelijk is voor haar schade, alsmede een veroordeling tot schadevergoeding. De grondslag hiervoor was de aansprakelijkheid van een reisorganisator, respectievelijk een onrechtmatige daad.

Wettelijk kader

De reis werd aangemerkt als een pakketreis, waarbij artikel 7:510 BW de aansprakelijkheid van de reisorganisator regelt. Volgens dit artikel is een reisorganisator aansprakelijk voor de schade die een reiziger lijdt, tenzij een van de uitzonderingen van het tweede lid van artikel 7:501 BW zich voordoet. De onderwijsinstelling Saxion stelde dat de reis geen winstoogmerk had en dat slechts een klein aantal leerlingen (19 van de 65) deelnam, waardoor de uitzondering van toepassing zou zijn.

De argumenten

Eiseres voerde aan dat de onderwijsinstelling Saxion als organisator optrad en verwees naar voorafgaande bijeenkomsten georganiseerd door Saxion. Daarnaast stelde zij geen enkel contact met RAMS Travel Agency, de daadwerkelijke reisorganisator, te hebben gehad. Saxion verweerde zich door te stellen dat RAMS de reis had georganiseerd en samengesteld, wat ook bleek uit e-mailberichten die door RAMS waren verstuurd.

Oordeel van de rechtbank

De rechtbank oordeelde dat eiseres te weinig had gesteld en bewezen om aan te tonen dat Saxion als reisorganisator aansprakelijk zou moeten zijn. Uit de overgelegde e-mailberichten bleek voldoende dat RAMS Travel Agency als externe reisorganisatie was ingeschakeld. De zorgplicht van Saxion als onderwijsinstelling werd eveneens besproken. Hierover merkte de rechtbank op dat deze zorgplicht afgeleid is van de ouderlijke verantwoordelijkheid en afneemt met de toenemende zelfstandigheid van oudere leerlingen, zoals eiseres. Bovendien was de studiereis optioneel en was de hike georganiseerd door een professioneel bedrijf met een professionele gids.

Conclusie

De rechtbank concludeerde dat de onderwijsinstelling Saxion haar zorgplicht niet had geschonden en derhalve niet aansprakelijk was voor het letsel van eiseres. Dit oordeel benadrukt het belang voor onderwijsinstellingen om duidelijke afspraken te maken met externe reisorganisaties en professionele gidsen in te schakelen voor dergelijke activiteiten.

Implicaties voor scholen

Deze uitspraak onderstreept het belang van het inschakelen van professionele reisorganisaties en het maken van duidelijke afspraken omtrent de organisatie en begeleiding van activiteiten. Scholen dienen zich bewust te zijn van hun zorgplicht en deze te waarborgen, maar kunnen onder bepaalde omstandigheden niet aansprakelijk worden gehouden voor ongevallen tijdens (optionele) studiereizen.