Help, mijn schuldenaar verwerpt zijn erfenis!

Stel je voor, je hebt ooit geld geleend aan een kennis maar deze heeft dat door allerlei tegenslagen nooit terugbetaald. Gelukkig weet je dat hij uit een rijke familie komt. Je gaat ervan uit dat hij zijn schuld zal terugbetalen zodra zijn ouders zijn overleden. Maar dan hoor je dat die schuldenaar de erfenis van zijn ouders heeft verworpen. Kan dat zomaar?

Door: Jan Dirk van Vlastuin en Erhard Koekoek

Verwerpen van de nalatenschap

Het is inderdaad mogelijk om een erfenis te verwerpen. Als een erfgenaam kinderen heeft, zullen die kinderen daardoor zijn plaats innemen en samen het erfdeel van hun vader of moeder ontvangen. In de praktijk zal het wel vaker voorkomen dat een erfgenaam liever ziet dat zijn kinderen de erfenis zullen ontvangen dan dat deze aan zijn schuldeisers ten goede zal komen.

Regelmatig wordt overigens in een testament de bepaling opgenomen dat als een erfgenaam de nalatenschap verwerpt, zijn erfdeel niet aan diens kinderen toekomt maar dat dit ten goede zal komen aan de andere erfgenamen. In die gevallen zullen de broers en zussen van de erfgenaam die verwerpt, dus meer ontvangen.

In beide gevallen betekent dit dat de schuldeisers van de oorspronkelijke erfgenaam niet uit de erfenis betaald zullen worden. Kunnen die schuldeisers daar iets tegen ondernemen?

Aanvechten verwerping

De wetgever heeft al rekening gehouden met die mogelijkheid en in de wet een speciale bepaling opgenomen om daar iets tegen te kunnen ondernemen. De schuldeiser van een erfgenaam die de nalatenschap verworpen heeft en die hierdoor is benadeeld, kan aan de rechtbank laten vragen om te bepalen dat de nalatenschap zodanig zal worden vereffend dat daarbij rekening wordt gehouden met de belangen van de schuldeisers van degene die de erfenis heeft verworpen.

Dat verzoek aan de rechtbank moet worden ingediend door een advocaat. De rechtbank zal vervolgens zowel de erfgenaam die de nalatenschap heeft verworpen als de andere erfgenamen en eventuele andere belanghebbenden in de gelegenheid stellen om aan te geven wat zij daarvan vinden en vervolgens een beslissing nemen. In die procedure hoeft de schuldeiser overigens niet aan te tonen dat schuldenaar of de kinderen (of de broers en zussen) van de schuldenaar (die de nalatenschap heeft verworpen) wisten dat de schuldeiser van de erfgenaam daardoor zouden worden benadeeld.

Benoeming vereffenaar

Daarnaast kan de rechtbank een vereffenaar benoemen die kan waarborgen dat die schulden ook echt betaald zullen worden. De schuldeisers van degene die de nalatenschap heeft verworpen, kunnen hun vorderingen dan bij die vereffenaar indienen. Als de hoogte van het erfdeel niet voldoende is om alle schulden te kunnen betalen, krijgt ieder van de schuldeisers een evenredig deel.

Mooi om te zien dat de wetgever ook schuldeisers beschermt en deze regeling in de wet heeft opgenomen.

Zie ook: 

• Kan beslag worden gelegd op een erfdeel?