Geen overeenkomst van opdracht tussen twee samenlevers

In de familiepraktijk hebben wij nog altijd in het grootste deel van de gevallen te maken met de beëindiging van een huwelijk. Het aantal situaties waarin advies of mediation nodig is bij de beëindiging van de relatie van een ongetrouwd stel, neemt echter toe. En dat is een lastig gebied. Voor de beëindiging van het huwelijk is in boek 1 van het Burgerlijk Wetboek een uitgebreide regeling voorhanden, op basis waarvan de meeste rechtsvragen vrij gemakkelijk kunnen worden beantwoord. Voor de situatie dat samenwonende partners uit elkaar gaan, zijn geen wetten, althans niet voor de financiële kant daarvan. Als er dan ook nog eens geen samenlevingscontract is, wordt het helemaal lastig. Meer dan eens vindt één van de partners dat hij er aan het einde van de samenwoning financieel veel bekaaider vanaf komt dan zijn partner. Dit al dan niet als gevolg van emotionele schade door de beëindiging van de relatie.

Loon naar werken

Een partner die zich recent in een dergelijke situatie bevond, was de heer M. Hij had een jaar of vier samengewoond met mevrouw V. De relatie liep spaak. In de periode dat zij samen waren, richtte mevrouw V een eigen onderneming op met de naam DRM Consultancy CS. Het betrof hier een maatschap met een vriendin, die als doel had het verstrekken van adviezen aan mensen in (al dan niet financiële) nood. De heer M werd benoemd als gevolmachtigde van deze onderneming. Hij heeft ook werkzaamheden voor haar onderneming verricht.

Een flinke factuur achteraf

Als de relatie eindigt, dient de heer M zijn rekening voor de door hem verrichte werkzaamheden, in bij mevrouw V. Als zij niet vrijwillig betaalt, stapt de heer M naar de rechter. Hij komt met urenoverzichten op basis waarvan hij, uitgaande van een tarief van € 65 per uur, recht heeft op een betaling van meer dan € 168.000 voor alle door hem verrichte werkzaamheden. Daarnaast vordert hij nog vergoeding van door hem gedane betalingen, door hem geleden immateriële schade en door hem gemaakte incassokosten. Aan zijn vordering van € 168.000 legt hij het bestaan van een overeenkomst van opdracht tussen hem en zijn ex-partner ten grondslag.

Hooguit een vriendendienst

Mevrouw V betwist de vordering. Zij heeft nooit opdracht gegeven tot het verrichten van werkzaamheden tegen betaling, zo geeft zij aan. Ze heeft nooit facturen ontvangen, of een bevestiging van een betalingsafspraak, zoals de heer M stelt. De heer M heeft haar zeer incidenteel vervangen toen zij ziek was en heeft af en toe als contactpersoon gefungeerd. Van omvangrijke werkzaamheden is nooit sprake geweest, aldus mevrouw V. Voor het juridische werk had zij niet de heer M maar een advocatenkantoor. Ook urenspecificaties of overzichten van verrichte werkzaamheden heeft zij nooit ontvangen. Ten slotte begrijpt zij niet waarom zij in rechte is betrokken, nu de facturen waar de heer M mee komt, niet op haar naam staan, maar op naam van de maatschap.

Nul op het rekest

Zowel de rechtbank als het Hof (de heer M is een volhouder en gaat zelfs in hoger beroep…) wijst de vorderingen van de heer M af. Het Hof is van oordeel dat juist daar waar sprake is van een affectieve relatie, aannemelijk is dat de ene partner belangeloos iets voor de andere partner doet. Wanneer er ongebruikelijkerwijs sprake is van een betalingsafspraak, zal die vastgelegd moeten zijn. Dat was hier niet gebeurd. Er is weliswaar een e-mail gezonden door de heer M waarin hij stelt dat zijn uurtarief
€ 65 per uur is, maar het staat niet vast dat mevrouw V die mail ooit heeft ontvangen. Ook blijkt nergens uit dat mevrouw V ooit met dit tarief akkoord is gegaan. Ook verder zijn de afspraken die volgens de heer M zijn gemaakt, onvoldoende komen vast te staan.

Tijdig je zaken regelen

Uit deze uitspraak blijkt, net als uit andere uitspraken in geval van samenlevers, dat het maar zelden lukt om een zekere financiële scheefheid die tijdens de relatie ontstaat, achteraf recht te zetten. Hoewel nogal een cliché, blijft het advies daarom: zorg dat uw klanten hun zaken tijdig regelen, via een samenlevingscontract of huwelijkse voorwaarden. In onze praktijk blijkt dat financiële verrassingen achteraf nog altijd aan de orde van de dag zijn.

De blog is gepubliceerd in de nieuwsbrief Ondernemers & Echtscheiding, voor accountants en financieel adviseurs.