Erhard Koekoek
We kennen inmiddels allemaal wel de term Circulaire Economie. De overheid heeft er een serieus Rijksprogramma voor opgezet en daarin wordt iedereen geacht zijn of haar steentje bij te dragen.
We kennen inmiddels allemaal wel de term Circulaire Economie. De overheid heeft er een serieus Rijksprogramma voor opgezet en daarin wordt iedereen geacht zijn of haar steentje bij te dragen. Ook de rechtspraak blijkt inmiddels een bijdrage te leveren. In een discussie over uitgevoerd meerwerk, waarbij de sloopaannemer niet circulair had gesloopt, werd een vordering tot betaling van meerwerk afgewezen.
Aan de sloopaannemer was opdracht gegeven om een schoolgebouw en de bijbehorende twee dienstwoningen circulair te slopen. Daarbij zou de asbesthoudende kit van de gevel en kozijnen worden gesaneerd. De kozijnen zouden dan kunnen worden hergebruikt.
Na een visuele asbestinventarisatie blijkt dat er 1450 meter asbesthoudende kit aanwezig is. De sloopaannemer neemt het werk aan, waarbij de eenheidsprijs in de open begroting 30 euro per meter verwijderde kit bedraagt. Deze prijs is tot stand gekomen op basis van een circulaire wijze van slopen.
Vervolgens worden er destructieve onderzoeken gedaan naar asbest. Dan blijkt de omvang van asbesthoudende kit zelfs veel meer te zijn. Er wordt geconstateerd dat in de 284 gevelkozijnen ook nog 3000 strekkende meter asbesthoudende beglazingskit zit. Er volgt een meerwerkofferte, waarbij eveneens 30 euro per meter wordt gerekend. Deze offerte wordt door de opdrachtgever aanvaardt.
Vervolgens start de aannemer met het sloop- en saneringswerk. Dan wordt er nog veel meer asbesthoudende beglazingskit aangetroffen. Uiteindelijk heeft de sloopaannemer maar liefst 15.871 strekkende meters asbesthoudende beglazingskit gesaneerd en verwijderd. Een snelle rekenaar ziet dat dit er 12.871 meters meer zijn dan de oorspronkelijke meerwerkopdracht.
De sloopaannemer brengt vervolgens ook deze 12.871 extra meters als meerwerk in rekening. De kosten van iedere extra meter zijn 30 euro. Vermeerderd met provisie komt dit uit op een meerwerkfactuur van nog eens € 425.000,00.
De opdrachtgever weigert deze echter te voldoen. Daarop start de sloopaannemer een procedure tot betaling van zijn meerwerkfactuur. De rechtbank wijst vervolgens het gevorderde bedrag van € 425.000,00 toe.
In hoger beroep ligt vervolgens de vraag voor of die beslissing terecht is. De opdrachtgever voert aan dat de 12.871 extra meters beglazingskit voor de sloopaannemer niet tot meer kosten of meer werkzaamheden heeft geleid dan de al eerder overeengekomen 3.000 meter meerwerk. Dat klinkt op het eerste gezicht wat vreemd. Er wordt maar liefst meer dan het vierdubbele gesaneerd en toch zou dit voor de sloopaannemer niet tot meer kosten of werkzaamheden hebben geleid?
De feiten zijn echter verrassend eenvoudig. Het gaat hier om 12.871 extra meters beglazingskit verspreid over 284 kozijnen. De sloopaannemer had op basis van de eerste meerwerkopdracht (3.000 meters asbesthoudende beglazingskit) alle 284 kozijnen al moeten saneren. Achteraf blijkt dat er in die 284 kozijnen nog veel meer meters asbesthoudende beglazingskit zat.
In dit geval had de sloopaannemer echter niet circulair gesloopt, door daadwerkelijk iedere meter asbesthoudende kit van de kozijnen te saneren. De sloopaannemer heeft eenvoudigweg alle 284 kozijnen in één werkgang met een grijper verwijderd en afgevoerd als afval.
Kortom, de werkwijze van de sloopaannemer was voor ieder kozijn hetzelfde. En of er nu per kozijn twee of acht meter asbesthoudende kit in zat, de werkmethodiek bleef gelijk.
Het gerechtshof kwam dan ook tot het oordeel dat er dus geen extra werkzaamheden zijn opgetreden. Dat er mogelijk extra asbesthoudende beglazingskit aanwezig was, en zelfs behoorlijk veel meer, doet niet ter zake. Nu de sloopaannemer geen extra werkzaamheden heeft uitgevoerd vanwege de aanwezigheid van extra asbest, was er ook geen reden voor toewijzing van een vergoeding.
Het gerechtshof legt aan deze beslissing vooral ten grondslag dat de opdrachtgever mocht verwachten dat wanneer er eventueel extra te verrekenen meters beglazingskit in rekening worden gebracht, deze wel zien op daadwerkelijk extra werkzaamheden of kosten. Dat bleek hier niet het geval, dus mochten partijen niet van elkaar verwachten dat de enkele aanwezigheid van meer asbest in de kozijnen aannemer recht zou geven op betaling als meerwerk tegen een prijs die gebaseerd is op circulair slopen van € 30,00 per meter.
Zou de sloopaannemer wel circulair hebben gesaneerd en gesloopt, dan was het gerechtshof niet tot dit oordeel gekomen, maar zou er mijns inziens wel recht hebben bestaan op betaling van het meerwerk. Maar dan zou de sloopaannemer ook daadwerkelijk kosten voor onder andere arbeid hebben gemaakt.
