Blog
Inmiddels is de coronacrisis een paar weken oud in ons land. Zo’n beetje iedere week worden nieuwe overheidsmaatregelen afgekondigd. Steeds meer instellingen en bedrijven gaan dicht of worden geadviseerd hun deuren te sluiten. Dit heeft grote gevolgen voor iedereen, waaronder voor ondernemers. Lonen moeten betaald worden, huur en andere vaste kosten blijven bestaan, maar de omzet is weggevallen. Hoe moeten in het bijzonder franchisegevers en -nemers hiermee omgaan?
Contracten moeten worden nagekomen, dat geldt als sinds de Romeinen. Dat is makkelijk als de zon schijnt, maar dat moet ook als het regent. Onder de huidige omstandigheden is het echter goed mogelijk dat een contract simpelweg niet kan worden nagekomen. Als van overheidswege de deuren gesloten blijven dan kan een franchisenemer niet voldoen aan zijn exploitatieplicht. Franchisegever kan op zijn beurt misschien niet voldoen aan zijn leveringsplicht. Een beroep op overmacht is dan misschien mogelijk. Het kan alleen zijn dat de franchiseovereenkomst zo’n beroep op overmacht niet toestaat of zo heeft beperkt dat u er niets aan hebt. Een nadeel van een beroep op overmacht is dat het de andere partij in principe de mogelijkheid geeft om het contract te ontbinden. Het is de vraag welk belang daarbij is gediend. Na de crisis wil je weer met elkaar verder.
Een betere mogelijkheid is daarom een beroep op onvoorziene omstandigheden. Het recht geeft contractspartijen de mogelijkheid om in uitzonderlijke onvoorziene situaties het contract te laten ontbinden of aanpassen op grond van onvoorziene omstandigheden. Het gaat dan om omstandigheden die bij het tot stand komen van het contract niet zijn voorzien. Met name de overheidsmaatregelen die vanwege Covid-19 worden genomen zorgen ervoor dat er sprake lijkt te zijn van dergelijke omstandigheden. Een beroep op onvoorziene omstandigheden kan contractueel niet worden uitgesloten al geldt wel terughoudendheid bij de toepassing ervan.
Het voordeel van een beroep op onvoorziene omstandigheden is dat het als het ware een heronderhandelingsplicht (anders doet de rechter het) schept voor partijen. Partijen kunnen dan simpelweg met elkaar in gesprek gaan en overeenkomen dat tijdelijk bepaalde verplichtingen worden opgeschort. Wanneer na de crisis de maatregelen worden ingetrokken en over en weer wederom gepresteerd kan worden dan gaan partijen verder op dezelfde of een iets aangepaste voet. Het is een mooie manier die, desnoods met rechterlijk tussenkomst, partijen dwingt om met elkaar mee te denken. Het is natuurlijk ook mogelijk om zonder dwang met elkaar het gesprek aan te gaan.
Mooi om te zien, maar minder juridisch, is te zien dat ondernemers ook in crisistijden ondernemer blijven en creatief zijn. Franchisegever en -nemer kunnen daarbij met elkaar optrekken, zij het met 1,5 meter afstand, om een alternatief op te zetten om toch omzet te genereren. Dat kan met het aanbieden van onlinediensten of apps om fit te blijven ook als mensen hun huis niet uit mogen of het opzetten en verbeteren van een afhaal en bezorgdienst waarbij rekening wordt gehouden met de laatste coronamaatregelen.
Ten slotte biedt de overheid oplossingen met allerlei regelingen. Sommige moeten nog worden opgetuigd, maar ze zijn in ieder geval al wel aangekondigd. Ik noem er hier drie, maar er zijn er meer.
Allereerst kunt u denken aan het Noodfonds Overbrugging Werkgelegenheid (NOW). Dit noodfonds komt in de plaats van de werktijdverkorting (WTV), waar u misschien al gebruik van heeft gemaakt. Indien u een omzetverlies van 20% of meer verwacht (gerekend vanaf 1 maart 2020) kunt u gebruik maken van de regeling en kunt u afhankelijk van uw omzetverlies tot 90% van de loonkosten vergoed krijgen door het UWV. Het UWV gaat naar de aanvraag een voorschot van 80% van de te verwachten tegemoetkoming verstrekken. Voorwaarde is wel dat u geen ontslag op bedrijfseconomische gronden aanvraagt. Dit scheelt aanzienlijk in de personeelskosten.
Ten tweede verruimt de overheid de kredietmogelijkheden aanzienlijk, zodat uw liquiditeit niet in gevaar komt. Dit kan bijvoorbeeld door middel van de Borgstelling MKB-kredieten (BMKB), waardoor u onder gunstigere voorwaarden geld kunt lenen bij de bank. Voor grote ondernemingen is er de Garantie Ondernemersfinanciering-regeling (GO). Waarbij gemakkelijker leningen kunnen worden afgesloten tot € 150 miljoen die voor 50% door de staat worden gegarandeerd. Schroom niet.
Ten derde maakt de belastingdienst (eindelijk) het leven makkelijker. Ondernemers kunnen tijdelijk uitstel aanvragen van alle aanslagen inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, omzetbelasting (btw) en loonbelasting. U moet dan wel de belastingdienst informeren, maar dan wordt de invordering ook direct gestaakt.
Het zijn bizarre tijden en daarin is het goed en verstandig om een beetje op elkaar te letten. Zie je nog mogelijkheden, pak die dan met beide handen aan en schroom vooral niet om gebruik te maken van de hulp die is.
