Lisette Riezebos-Naberman
Lisette Riezebos-Naberman
Een bedrijf dat op rolletjes loopt met tevreden klanten en uitstekende werknemers waar je op kunt bouwen: de droom van iedere ondernemer. Deze droom kan behoorlijk verstoord worden wanneer blijkt dat een werknemer forse steken laat vallen.
Rond de komst van het nieuwe ontslagrecht is veel gesproken over het ontslag van een disfunctionerende werknemer. De wetgeving is op dat gebied namelijk aangescherpt. Na het bespreken van de wettelijke eisen, geef ik hierna enkele tips om hieraan te voldoen.
De wet stelt de volgende eisen aan het ontslag van een disfunctionerende werknemer:
de werknemer moet ongeschikt zijn tot het verrichten van de bedongen arbeid;
deze ongeschiktheid moet niet het gevolg zijn van ziekte of gebreken van de werknemer;
de werkgever moet de werknemer hiervan op tijd op de hoogte stellen;
de werkgever moet de werknemer in voldoende mate de gelegenheid geven het functioneren te verbeteren;
de ongeschiktheid van de werknemer moet niet het gevolg zijn van onvoldoende zorg van de werkgever voor scholing van de werknemer of voor de arbeidsomstandigheden van de werknemer.
Verder moet beoordeeld worden of er een andere passende functie is waarin de werknemer – naar verwachting – wel zou kunnen functioneren. Al met al behoorlijke eisen.
Uit de rechtspraak blijkt dat rechters minder snel de arbeidsovereenkomst van een disfunctionerende werknemer ontbinden. Vaak draait het om het derde en vierde punt. Het is daarom erg belangrijk om een goed dossier op te bouwen, voor en tijdens een deugdelijk verbetertraject. Daarvoor de volgende tips:
Leg de functieomschrijving van uw werknemers (alsnog) schriftelijk vast. Als u de functie-eisen duidelijk omschrijft, is het makkelijker om objectief te beoordelen of een werknemer aan de eisen voldoet. Informeer de werknemer bij een wijziging schriftelijk over de nieuwe functie-eisen.
Houd jaarlijks functioneringsgesprekken met werknemers. Het is verstandig om aan de beoordeling een score en labels (voldoende, onvoldoende etc.) te koppelen. Stel vervolgens voor het volgende jaar duidelijke doelen, die bij voorkeur SMART zijn: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden. Stel verslagen op van de gesprekken.
Ga op tijd om tafel met een werknemer die niet voldoende functioneert. Onderbouw het disfunctioneren met concrete voorbeelden. Stel de werknemer in de gelegenheid hierop te reageren. Leg de onvoldoende beoordeling en het gesprek schriftelijk vast.
Stel een verbeterplan op. Uit de rechtspraak blijkt dat dit niet aan de werknemer overgelaten mag worden. Stel het plan daarom samen op aan de hand van SMART-doelen. Geef hierbij concreet aan wat de consequenties zijn als de werknemer de doelen niet behaalt. Teken beiden voor dit plan.
Zorg ervoor dat het verbetertraject goed verloopt. Begeleid de werknemer hierin. Bied zo nodig scholing aan. De lengte van het traject hangt af van de functie van de werknemer. Houd voor de zekerheid ook rekening met de lengte van het dienstverband van de werknemer. Vaak is een traject van zo’n drie tot zes maanden voldoende. Soms is een korter traject mogelijk, bijvoorbeeld als de werknemer al langere tijd ongeschoold werk verricht.
Evalueer tijdens het verbetertraject regelmatig (om de paar weken tot een maand) met de werknemer over de voortgang. Stel van ieder gesprek een verslag op, waarvoor u beiden tekent.
Beoordeel hoe het traject is verlopen. Laat geen eindjes open. Presteert de werknemer voldoende? Dan kan het traject beëindigd worden. Leg de beoordeling schriftelijk vast. Presteert de werknemer onvoldoende? Onderneem dan actie. Beoordeel of laten juridisch beoordelen of het dossier compleet is. Vervolgens zijn er meerdere opties; zoals demotie of beëindiging. Beëindiging is mogelijk middels een beëindigingsovereenkomst of via de rechter.
Door alles schriftelijk vast te leggen, kunt u aantonen dat u aan alle eisen voldoet. Wat veel ondernemers niet weten is dat een verbetertraject met een duur van drie tot zes maanden gewoon volstaat! Dossieropbouw is daarbij cruciaal! Met dossieropbouw is het zeker mogelijk afscheid te nemen van een disfunctionerende werknemer. Zo kan uw bedrijf weer op rolletjes gaan lopen.