Plattelandswoningen in het bestemmingsplan: wanneer en waar?

Het fenomeen ‘plattelandswoning’ bestaat inmiddels enkele jaren. Zoals te verwachten was verschijnt er de nodige jurisprudentie over de juiste toepassing ervan. Onlangs sprak de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State zich uit over de principiële vraag: kan ook een woning bij een gestaakt landbouwbedrijf worden bestemd als plattelandswoning? Zie ABRvS d.d. 24 december 2014, ECLI:NL:RVS:2014:4653.

Wat is het?

Sinds 1 januari 2013 biedt de Wabo de mogelijkheid om een woning op het platteland te bestemmen als ‘plattelandswoning’. Daarbij gaat het om een woning die behoort of behoorde tot een landbouw- of veehouderijbedrijf, en die door derden wordt bewoond. In een bedrijfswoning mag alleen degene wonen die een directe relatie heeft met het bedrijf - in een plattelandswoning mogen dus ook anderen wonen. De plattelandswoning verschilt echter hierin van de burgerwoning, dat deze wel wordt beschouwd als onderdeel van het bedrijf zodat het bedrijf zich geen zorgen behoeft te maken over milieuhinder voor deze ‘plattelandbewoners’.

Experiment gemeente Peel en Maas

De gemeenteraad van deze gemeente maakte zeer enthousiast gebruik van de nieuwe regeling: honderden woningen in het buitengebied werden als plattelandswoning bestemd. Voor het grootste deel ging het om woningen bij inmiddels beëindigde agrarische bedrijven. De raad betoogde dat de Wet Plattelandswoningen mede bedoeld was voor woningen bij gestaakte bedrijven.

Een plattelandswoning moet gekoppeld zijn aan een bestaand agrarisch bedrijf.

De Afdeling geeft een duidelijk oordeel: dit is niet mogelijk. Een plattelandswoning moet gekoppeld zijn aan een bestaand agrarisch bedrijf. Net als bedrijfswoningen geldt namelijk ook van de plattelandswoning dat alleen de milieuhinder van het bijbehorende bedrijf ‘voor lief’ wordt genomen. Tegen hinder vanuit andere bedrijven in de omgeving geldt echter gewoon de bescherming van geurcrikels, Activiteitenbesluit etcetera.

De Afdeling geeft daarnaast belangrijke richtlijnen voor de afweging om een woning al dan niet als plattelandswoning te bestemmen. Belangrijk is - zoals altijd in het omgevingsrecht - een zorgvuldige besluitvorming die recht doet aan alle betrokken belangen!