Gemeente mocht overeenkomst annuleren om leegstand tegen te gaan

Afspraken maken met een gemeente is altijd spannend. Dat merkten de fabrikanten uit Dinxperlo, die met de gemeente hadden afgesproken dat er twee supermarkten zouden komen op de locatie van hun oude fabrieken.

Afspraken maken met een gemeente is altijd spannend. Spannend namelijk, als het gaat om een afspraak over een vergunning of een bestemmingsplan. 

Dat merkten de fabrikanten uit Dinxperlo, die met de gemeente Aalten hadden afgesproken dat er twee supermarkten zouden komen op de locatie van hun oude fabrieken. De locatie was op loopafstand van het winkelcentrum van Dinxperlo, dus leek het ook een goede ontwikkeling voor het dorp.

De fabrikanten sloten in 2010 en 2012 overeenkomsten met de gemeente met allerlei afspraken, waaronder de afspraak dat de gemeente zou meewerken aan de besluiten om de twee supermarkten mogelijk te maken. De gemeente maakte daarbij wel het gebruikelijk voorbehoud dat hij niet aansprakelijk zou zijn als dit project toch juridisch niet mogelijk zou blijken.

Kritiek groeide

In de daaropvolgende jaren werden onderzoeken gedaan, voorbereidingen getroffen, afspraken gemaakt met de supermarkteigenaars, een ontwerpbestemmingsplan opgesteld. Maar in 2014 groeide de kritiek: vooral vanuit de winkeliersvereniging van Dinxperlo maar ook vanuit de provincie en de gemeenteraad.

Juist de laatste jaren was gebleken dat Dinxperlo alle zeilen moest bijzetten om terugloop en leegstand in het winkelcentrum tegen te gaan. Die supermarkten moesten daarom in het winkelcentrum komen, niet op 300 meter afstand. De raad nam ook een beleidsnota aan, met als strekking dat er geen nieuwe foodwinkels buiten het centrum mochten komen.

Gemeente overstag

Begin 2015 ging daarom ook het College overstag: er ging een streep door de plannen van de fabrikanten, en de supermarkten zouden in het centrum van Dinxperlo komen.

De fabrikanten lieten het daarbij niet zitten. Maar de rechtbank en het gerechtshof stellen de gemeente in het gelijk: er was niet voor niets een voorbehoud gemaakt door de gemeente in de overeenkomst, en de redenen voor het College om nu toch een andere keuze te maken waren heel begrijpelijk.

Bevoegdhedenovereenkomst

Juridisch wordt zo’n afspraak met een overheidsorgaan vaak een “bevoegdhedenovereenkomst” genoemd: de gemeente zegt dan toe dat ze zullen proberen hun bevoegdheden zo in te zetten dat een bepaald besluit wordt genomen. Maar wanneer het een langjarig project is, is zo’n afspraak altijd onzeker omdat de gemeente bij nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen of nieuwe wetgeving soms toch een andere keus moet maken.